به گزارش شبکه خبری سازمان آب و برق خوزستان، در این نشست که با ارائه "یعقوب عرب" مدیریت بهره برداری و علاج بخشی سد مسجدسلیمان و "محمد باقر دیناشینیا" رییس گروه مطالعات، بهره برداری و بررسیهای فنی سد مسجدسلیمان انجام شد علل وقوع زلزله شامل فعالیت گسلها، انفجارهای بزرگ، زلزله های آتشفشانی و زمین لرزه های القایی مرتبط با مخازن بزرگ مورد بررسی قرار گرفت. همچنین مفاهیم مرتبط با امواج لرزهای از جمله امواج فشاری، برشی، لاو و رایلی و تفاوت های آنها توضیح داده شد.
یکی از مباحث اصلی نشست، مفاهیم کانون، مرکز و عمق زلزله بود. سخنرانان توضیح دادند که کانون زلزله به نقطهای در عمق زمین اشاره دارد که امواج لرزهای از آن منتشر میشوند. مرکز زلزله، تصویر کانون بر روی سطح زمین است و عمق زلزله، فاصله میان کانون و مرکز را مشخص میکند. زلزله ها بر اساس عمق به سه دسته تقسیم میشوند: زلزله های سطحی (عمق کمتر از 60 کیلومتر)، زلزله های متوسط (عمق بین 70 تا 300 کیلومتر) و زلزله های عمیق (عمق بیشتر از 300 کیلومتر).
همچنین، شدت زلزله به عنوان یک معیار کیفی و بزرگی زلزله به عنوان یک معیار کمی تشریح شدند. بزرگی زلزله بر اساس لگاریتم دامنه امواج زلزله تعیین میشود و ارتباط مستقیمی با انرژی آزاد شده از زلزله دارد. طبق توضیحات ارائه شده سخنرانان، افزایش یک درجه در مقیاس بزرگی، معادل آزاد شدن 32 برابر انرژی بیشتر است. شدت زلزله نیز بر اساس تأثیرات قابل مشاهده و احساس شده در محیط، به 12 درجه مختلف تقسیم بندی میشود. از شدت های پایین که تنها توسط دستگاه های حساس ثبت میشوند تا شدت های بالایی که تخریب های گسترده به دنبال دارند، هر کدام از این درجات ویژگیها و اثرات خاصی دارند.
تفاوت میان لرزه نگارها و شتاب نگارها در سدها و کاربرد آنها در مدیریت ایمنی سدها به تفصیل در نشست 117 کافه دانش بررسی شد. لرزه نگارها پیرامون سدها (معمولاً در شعاع 5 تا 30 کیلومتری) نصب میشوند و بیشتر برای پایش زلزله خیزی، تعیین مرکز و عمق کانونی زلزله و شناسایی گسل ها به کار میروند. در مقابل، شتاب نگارها در محل سد نصب شده و برای اندازه گیری پاسخ دینامیکی بدنه سد به زلزله استفاده میشوند. از دیگر تفاوتها میتوان به این اشاره کرد که لرزه نگارها معمولاً قبل از آبگیری سدها نصب شده و در صورت نبود مشکل خاص ممکن است بعداً جمع آوری شوند، اما شتاب نگارها باید تا پایان عمر مفید سد به صورت دائمی باقی بمانند.
توزیع شتاب نگارها در محل سدها، موضوع دیگری بود که در این نشست، به آن پرداخته شد، این دستگاه ها در مکان هایی مانند فضای آزاد، پی و بدنه سد نصب می شوند تا پاسخ دقیق سازه به زلزله را از زوایای مختلف اندازه گیری کنند.
تاریخچه لرزه نگاری و شتاب نگاری نیز از دیگر بخش های جذاب این نشست بود. سخنرانان به اختراعات اولیه در این حوزه توسط دانشمندانی مانند ژانگ هنگ و لوئیجی پالمیری پرداختند و نحوه تکامل این فناوریها تا ابزارهای پیشرفته امروزی را توضیح دادند.
این نشست با پرسش و پاسخ های تخصصی و تقدیر از سخنرانان به پایان رسید و شرکت کنند گان با دریافت اطلاعات علمی و کاربردی، بر اهمیت این فناوری ها در افزایش ایمنی و پایداری سدها و کاهش خطرات ناشی از زلزله تأکید کردند.













