"محمود شفاعی بجستان" استاد مهندسی آب دانشگاه شهید چمران اهواز با بیان این که در تمام دنیا لایروبی ها بیشتر برای حفظ آبراهه برای ناوبری هست تا بحث کنترل سیلاب، توضیحات قابل تاملی را ارائه داد.

 به گزارش شبکه خبری سازمان آب و برق خوزستان، شفاعی بجستان با بیان این که لایروبی در حالت کلی راه حل پرهزینه و بی فایده ای است، و اگر رودخانه های سایر کشورها مرتب لایروبی می شوند بیشتر به خاطر حفظ آبراهه برای ناوبری هست تا بحث کنترل سیلاب، تصریح کرد: در صورتی که سدهای گتوند و کرخه نبود، امروز تمام شهرها و زیرساختهای خوزستان تخریب و بعضاً زیر تلی از رسوب مدفون بودند.

 شفاعی گفت: سیلاب ها در خوزستان به صورت صحیحی از طریق سدها رها سازی شده اند تا تعداد روستاها و شهرهای کمتری، آن هم به تدریج در معرض سیل قرار گیرند. متاسفانه در آق قلا بارندگی با ذوب برف همراه شد و با توجه به پر بودن سدهای بالادست که البته حجم سد در مقابل سیلاب خیلی کمتر بود، حجم آب زیادی وارد شهرهایی همچون آق قلا شد، شدت بارش ها بی سابقه بود و پوشش گیاهی بسیار کم هم در تشدید کوتاه شدن زمان رسیدن رواناب به پائین دست کمک کرد.

بجستان، با بیان این که محاسن سدهای ذخیره ای در این مواقع این است که علاوه بر تسکین سیلاب، مقدار زیادی رسوب را هم پشت خود نگه می دارند افزود: در خصوص موضوع عدم لایروبی رودخانه ها و نقش آن در سیلاب های اخیر تصور بر این است که اگر رودخانه ها لایروبی می شدند شاید اینقدر خسارت نداشتیم، قبل از آن این نکته را در نظر باید داشت که رودخانه ها یک سیستم دینامیک است و به دلیل حرکت آب و رسوب مرتب در حال تغییر ابعاد و مسیر خود هستند، اگر منظور از لایروبی حذف جزایر در طول مسیر رودخانه برای افزایش حفظ ظرفیت انتقال رودخانه است، در آنصورت با یکبار لایروبی نمی توان به نتیجه رسید چرا که رسوبات مجددا در همین مناطق انباشته خواهند شد.

 استاد مهندسی آب دانشگاه شهید چمران اهواز، لایروبی رودخانه های دائمی نظیر کارون را بسیار پرهزینه دانست و گفت: اگر فرضا پول و امکانات لایروبی را هم داشته باشیم و بخواهیم لایروبی کنیم باید ببینیم قرار است ظرفیت رودخانه را برای چه ظرفیتی ایجاد کنیم؟ مسلما نمی توان ابعاد رودخانه را برای سیل های بزرگ نظیر آنچه که در فروردین 98 شاهد آن بودیم لایروبی کرد.

وی تاکید کرد: در هیچ کجای دنیا لایروبی تنها روشی برای کنترل سیل نیست و اگر می بینیم رودخانه های سایر کشورها مرتب لایروبی می شوند بیشتر به خاطر حفظ آبراهه برای ناوبری هست تا بحث کنترل سیلاب.

محمود شفاعی بجستان، با بیان این که لایروبی در حالت کلی راه حل پر هزینه و بی فایده ای است تاکید کرد: البته اگر بر اساس مطالعات جامع مهندسی رودخانه و کنترل سیل، تشخیص داده شد تا بازه هایی اگر لایروبی شوند می تواند در افزایش ظرفیت انتقال رودخانه موثر باشد، حتما ضروری است انجام گیرد، یا مثلا برای اهداف دیگری نظیر ناوبری و زیبائی، رودخانه هائی که از مرکز شهرها عبور می کنند می توانند لایروبی را مورد توجه قرار دهد.

منبع: روابط عمومی سازمان آب و برق خوزستان