کارگاه آموزشی خشکه کاری در برنج، توسط کمیته منطقه ای آبیاری و زهکشی خوزستان با همکاری مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی، منابع طبیعی  و سازمان آب و برق خوزستان و با حضور جمعی از بهره برداران، کشاورزان، دانشگاهیان، محققان و بخش خصوصی در سالن همایش های بین المللی کوی بوستان برگزار شد.

به گزارش شبکه خبری سازمان آب و برق خوزستان، کارگاه آموزشی خشکه کاری در برنج، در محورهای مزیت سیستم های کشت مستقیم، مدیریت ماشین الات کشاورزی مزرعه، مدیریت آبیاری مزرعه با هدف کاهش مصرف آب، مدیریت تغذیه و علفهای هرز مزرعه، جنبه های کیفی و تحلیل اقتصادی، اجتماعی کشت برنج و هم اندیشی کشاورزان و کارشناسان در خصوص کشت برنج به روش خشکه کاری برگزار شد.

در کارگاه فوق، دکتر "عبدالعلی گیلانی" رئیس مرکز تحقیقات و آموزش کشاورزی و منابع طبیعی استان خوزستان ضمن معرفی واحدهای آموزشی موجود در آن مرکز ، خلاصه ای از مجموعه تحقیقات انجام شده در راستای ارتقای سطح بهره وری کشاورزی و دامپروری در استان خوزستان را ارائه داد.

وی در خصوص اهمیت تغذیه ای کشت برنج، وسعت کشت آن در منطقه و چالش های ناشی از کمبود آب جهت تولید این محصول در سطح ایران و جهان مطالبی را بیان کرد.

گیلانی تصریح کرد: مطالعات در سطح دنیا و در مرکز تحقیقات کشاورزی نشان داده است که الزامی به ورود آب در پای نشای برنج وجود ندارد. در این خصوص و برای به ثمر نشستن این تحقیقات می بایست فرهنگ سازی لازم انجام شود. در گام نخست می بایست بپذیریم که برنج هم مانند سایر گیاهان می تواند آبیاری شود و این امر مستلزم مدیریت بهینه این محصول در مدت فرآیند کشت است. در مجموع می بایست سیستم سنتی ( نشایی) کشت برنج را با سیستم مستقیم کشت جایگزین نمود. بر این اساس سیستم کشت خشکه کاری بعنوان یکی از آلترناتیوها در سیستم کشت خوزستان، در برنامه قرار گرفت.

وی ادامه داد: کشت برنج در سطح استان خوزستان بدلیل تفاوت آب و هوایی آن با استانهای گیلان و مازندران به مراتب نیاز به آب بیشتری دارد. در استان خوزستان بدلیل گرمای هوا ، دوره بازیافت نشاء بسیار طولانی است و زارعین برای کوتاهتر کردن دوره بازیافت، ارتفاع آب پای بوته را بالا می آورند که این امر موجب افزایش چشمگیر مصرف آب می گردد. در استان خوزستان جهت کاهش مصرف آب الزام داریم که به سمت خشکه کاری برویم. در حال حاضر پس از تحقیقات انجام شده ، پکیج خوبی در خصوص اطلاعات خشکه کاری در این مرکز تهیه گردیده است . این مطالعات در استانهای گلستان، زنجان و مازندران بصورت کارگاه های آموزشی تعمیم داده شده است و امروز در سطح کلان بعنوان یک استراتژی در وزارت جهاد کشاورز پذیرفته شده است.

 دکتر "نرگس ظهرابی"، مسئول مرکز منطقه ای کمیته آبیاری و زهکشی استان خوزستان، برگزاری نشست و کارگاه های آموزشی را یکی از اقدامات کمیته آبیاری و زهکشی استان خوزستان معرفی کرد که ماموریت اصلی آن اشاعه علوم و فنون آبیاری و زهکشی در جهت رفع چالشها و مشکلات موجود در زمینه آب و کشاورزی در استان است.

وی تصریح کرد: کمیته آبیاری و زهکشی خوزستان همواره سعی دارد از کلیه ظرفیت های علمی و اجرایی درون و برون استان به بهترین نحو استفاده و تجارب کسب شده را در یک محفل مشترک با ذینفعان به اشتراک بگذارد.

ظهرابی، با اشاره به افزایش سطح زیر کشت برنج در سال های اخیر و مشکلات و چالش هایی که در خصوص تامین آب آبیاری جهت کشت این محصول و حجم زیاد زهاب خروجی از مزارع ایجاد شده است، تاکید کرد: تدبیر راهکاری نوین جهت کاهش مصرف آب به منظور مدیریت بهتر ضرورت دارد.

وی، خشکه کاری در برنج را یکی از روش های نوین کشت این محصول در جهت رفع چالش های مذکور دانست که موسسه تحقیقات و آموزش کشاورزی در سال های اخیر به آن پرداخته و نتایج خوبی را در این زمینه بدست آورده است.  

در آیتم بعدی کارگاه آموزشی خشکه کاری برنج، "هوشنگ حسونی زاده" مشاور مدیر عامل سازمان آب و برق خوزستان در خصوص آخرین وضعیت منابع آبی استان خوزستان در سال های اخیر و رهاسازی آب در کشت تابستانه 97 سخنانی را ایراد نمود.

حسونی زاده گفت: حجم آورد رودخانه های استان در دوره آبی 98-97 رتبه دوم را در چهل سال اخیر داشته است. یعنی در سال گذشته 52 هزار میلیون متر مکعب آورد ورودی به استان خوزستان بوده است که در مقایسه با سال گذشته ( MCM 5/11 ( افزایش داشته است.

در فروردین ماه 98 افزون بر 15 هزار میلیون متر مکعب ورودی آب به سدها و رودخانه های استان بود که این بارش ها فقط در چند روز انجام شده بود و 44 هزار میلیون متر مکعب از این آب جهت مدیریت، مصرف پایین دست و برای فضاسازی مخازن جهت بارشهای بعدی رهاسازی شد.

وی با اشاره به پرآبی سال گذشته گفت: در آن دوران، مجوزهای زیادی برای کشت شلتوک بمنظور جبران خسارت های وارده به کشاورزان داده شد و در نهایت 180 هزار و 951 هکتار زیر سطح کشت شلتوک رفت که 58 هزار و 901 هکتار آن در داخل شبکه ها و 122 هزار و 42 هکتار خارج از شبکه قرار داشته اند و در سال 1397 ، 61 هزار و 465 هکتار کشت برنج داشتیم که مجموعا 194 درصد افزایش کشت شلتوک داشته ایم.

وی ضمن اشاره به مزایای کشت برنج که کسب درآمدی است برای کشاورزان بمنظور جبران خسارات ناشی از سیل، شستشوی املاح اراضی کشاورزی، خصوصا اراضی که شبکه های جدید در آنها ایجاد شده معرفی و تاکید کرد: کشت بالای شلتوک نیز معایبی دارد از جمله، آسیب رسانی به شبکه ها، ایستگاههای پمپاژ و کانالهای انتقال، آسیب رسانی به شبکه زهکشی در شبکه های مدرن، ایجاد توقع و درخواست برای سالهای آتی جهت کشت، عدم توجه به کشت های جایگزین که سازمان های ترویج در نظر گرفته اند، آسیب رسانی و انسداد زهکش های زیر زمینی، کاهش کیفیت زه آبهای خروجی و ورودی آنها به تالابها و رودخانه ها که می بایست مورد توجه جدی هم از سوی دستگاه های اجرایی و هم مردمی قرار بگیرد.

منبع: روابط عمومی سازمان آب و برق خوزستان
عکاس: غلامرضا فرتاشی
خبرنگار: حمید رضا علی پور